“Wow, wat inspirerend, ik ga morgen meteen aan de slag”

“PLEZIER, met hoofdletters. Wat mijn intuïtie me al vertelde weet ik nu zeker. Je mag plezier hebben in de klas. Ik word hier heel blij van.” Het is een van de reacties in een stampvolle zaal in de Landgoederij in Bunnik, op 5 oktober, de dag van de leraar. “Of beter gezegd de dag van alle onderwijscollega’s die zich elke dag inzetten voor onze leerlingen”, aldus bestuurder Inge Oelen die het gezamenlijke ochtendgedeelte van de Fectio-studiedag over leerpotentieel aftrapte. Ze reikte meteen een prijs uit aan de nieuwe collega die de quiz ‘wat weet je al van Fectio’ had gewonnen. Welkom!

‘Zo enthousiast wil ik leerlingen ook hebben’

De ochtend leidde tot veel enthousiasme en inspiratie. “Morgen stuur ik alle kinderen meteen naar buiten, dat past wel bij mijn bewegelijke klas. Gaan we daarna rekenen.” “Voortaan let ik extra op kinderen die het vooral volwassenen naar de zin willen maken. Wat hebben zij nodig om te durven en daardoor te leren?” En “Wow! Zoals wij hier de zaal uitgaan, zo enthousiast wil ik dat leerlingen mijn klas verlaten. Ik ga morgen meteen aan de slag.”

Plezier, nieuwsgierigheid en ongemak

Een college neuropsychologie van wetenschapsjournalist en neurowetenschapper Mark Mieras en een presentatie met uitleg en praktische voorbeelden over ‘hoe doe je formatief evalueren in de klas’ van Anne-Christien Tammes van expertisecentrum SLO vulden de ochtend. Mark Mieras vertelde over plezier, nieuwsgierigheid
opwekken, het belang van ongemak en fouten maken om verder te komen, de stimulerende invloed van muziek, bewegen en kunst. Alles voor het brein dat zo nieuwsgierig is en diep is ingesteld om te ontwikkelen en slimmer te worden. “We associëren plezier met iets wat pas mag als je al je taken hebt vervuld, eerst je huiswerk, dan pas buiten spelen, maar plezier is geen restpost, het is de motor van ons leren”, vertelde Mieras. Met tal van aanstekelijke voorbeelden uit de wetenschap illustreerde hij hoe leren werkt.

Aansluitend lichtte Tammes toe hoe je formatief leren in de praktijk brengt. Het was een mooi vervolg op het verhaal van Mark Mieras, waarin ze inging op het belang van verwachtingen helder maken, goede feedback die helpt om beter te worden, tussentijds analyseren en bijsturen.
Een opdracht die de tongen losmaakte was ‘teken een huis’. Pas nadat de tekening was gemaakt kwamen de criteria waarop beoordeeld werd. Plus 15 punten voor een boom links, min 20 punten voor een puntdak…, waardoor iedereen laag scoorde. Het werd heel duidelijk hoe demotiverend dit is. “Waarom is wat ik doe niet goed? Nu voel ik me heel matig. Laat volgende keer maar zitten.” Het onderstreept het belang van leerlingen meenemen, context geven en samen met leerlingen succescriteria formuleren. “Het is echt oefenen om dit toe te passen in de klas en deze voorbeelden en herhaling helpen daarbij.”

Groen lampje besmettelijk

Mieras: “Er is geen plek in de maatschappij waar je zoveel voor een toekomstige generatie kunt betekenen als in de klas. Als jullie vertrouwen en plezier uitstralen naar leerlingen dan komt het helemaal goed, ook als het spannend is. Die brede lach, dat plezier, als het groene lampje op je hoofd aanslaat, dat is besmettelijk, dan gaat dat lampje ook bij leerlingen aan.” Organisator van de dag Judith van Eck: “Ik hoop dat deze ochtend wetenschap en praktijk bij elkaar brengt en iedere school er op zijn eigen manier mee aan de slag kan. Om te beginnen in het eigen programma vanmiddag. Want als kinderen geloven in hun vermogen om te ontwikkelen, dan doen ze dat ook.”

Meer informatie

Meer informatie over de beide sprekers en hun onderwerpen is te vinden via:
Website Mark Mieras: https://www.mieras.nl/
Website SLO: https://www.slo.nl/thema/meer/formatief-evalueren/